„Gorce-Pieniny” na wyjeździe studyjno-szkoleniowym w Irlandii !

W dniach 17-21 czerwca 2013r. Sekretariat Regionalny KSOW zorganizował wyjazd studyjny do Irlandii dla 25 najlepszych Lokalnych Grup Działania  Województwa Małopolskiego.

Wśród nich znalazło się nasze Stowarzyszenie, które  reprezentowała p. Prezes Krystyna Kubik.

W tym wyjeździe uczestniczyli m.in. p. Stanisław Sorys z Zarządu Województwa Małopolskiego, Przewodniczący Sejmiku – p. Kazimierz Barczyk, Dyrektor Departamentu Funduszy Europejskich UM- p. Piotr Szymański oraz pracownicy Urzędu Marszałkowskiego.

Celem wyjazdu było przede wszystkim zapoznanie się z systemem wdrażania programu Leader w Irlandii, która uznawana jest za prekursora rozwoju tej inicjatywy na terenie Unii Europejskiej, jak również poznanie przykładów dobrych praktyk w zakresie wdrażania lokalnych strategii rozwoju, oraz zasad funkcjonowania lokalnych grup działania.

Uczestnicy wyjazdu zostali zakwaterowani w miejscowości Cork /to drugie pod względem wielkości miasto Irlandii, leży przy ujściu rzeki Lee do Morza Celtyckiego/.

Jednym z pierwszych punktów programu była wizyta w siedzibie organizacji  SECAD Office w Midleton, gdzie zaprezentowano urzędujące władze SECADU zajmujące się projektami. Przedstawiciele SECADU przedstawili nam projekty dotyczące rozwoju wsi (społeczność, szkolenia, przedsiębiorczość), zagadnienia społeczne (społeczeństwo, ludzie młodzi, zatrudnienie, programy motywacyjne), transport oraz rynek lokalny.

Dyrektor LAG South & East Cork Area Development (SECAD),  Pan  Rayan Howard  w swoim wystąpieniu  przybliżył zabranym funkcjonowanie LAG. Grupa powstała w 1995 r. i rok później otrzymała pierwsze dofinansowanie z programu Leader. Obejmuje obszar od Youghal, Midleton i Cobh w Cork Wschodniej do Ballincollig Carrigaline w Cork Południowej.

Celem SECAD jest wspieranie i rozwój ludzi, przedsiębiorstw                     i społeczności w regionie. W tym celu, SECAD korzysta z wielofunduszowości programów takich jak: Program Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013, the Local and Community Development Programme  (LCDP), the Rural Transport Programme (RTP), South and East Cork Tourism, Tús and the Rural Social Scheme (RSS)

W Midleton zwiedziliśmy także fabryczny kompleks muzeum whiskey /Irlandczycy bardzo zwracają uwagę na to, aby odróżnić ich whiskey - od np. szkockiej whisky)

Drugi dzień pobytu w Irlandii związany był z tworzenie marki regionalnej. Zaprezentowano  nam  jak powstawały projekty społeczne związane z usługami dla miejscowej ludności, kulturą i dziedzictwem w ramach  programów  takich jak RDP (w Polsce: Program Rozwoju Obszarów Wiejskich PROW/. Zwiedziliśmy portowe miasteczko Cobh, oraz jego sławną atrakcję turystyczną: Titanic Experience. Jest to dobry przykład wykorzystania dziedzictwa historycznego dofinansowanego z środków Leader. To właśnie ten port był ostatnim przystankiem Titanica, z którego na pokład wsiadły 123 osoby przed jego wypłynięciem w ostatni rejs po Atlantyku.

Ciekawym punktem wizyty w Irlandii były też atrakcje turystyczne  East Cork -organizacji działającej  na rzecz rozwoju obszarów położonych w okolicach miasta Cork. Znajdowały się tam obiekty turystyczne i rekreacyjne wybudowane przy udziale funduszy z programu Leader. Uczestnicy wyjazdu mieli okazję pojeździć na gokartach i poczuć dreszczyk emocji na „Tyrolce” skacząc z wysokiej wieży.

Kolejny punkt wizyty związany był z  projektami społecznymi, skupiającymi się na dostarczaniu usług kierowanych do miejscowej ludności, oraz projektami  dotyczącymi kultury i dziedzictwa/ np. odremontowany budynek na świetlicę wiejską/Wszystkie te projekty związane są z polepszeniem życia społeczności wiejskiej, ukierunkowane są również na pomoc w znalezieniu zatrudnienia bezrobotnym członkom społeczności.

Byliśmy również w bardzo ciekawej miejscowości Crosshaven.

Crosshaven to ciche i spokojne miasteczko, znajdujące się w odległości 14 km od Cork. Mogliśmy tam zobaczyć wspaniałe szlaki spacerowe z widokami na morze, rzekę i malownicze wybrzeże. Zwiedziliśmy wybudowany w ok. 1550  roku fort  artyleryjski - Camden Ford Meadher. Przewodnicy oprowadził nas po całym kompleksie, dzieląc się z nami swoją wiedzą na temat jego historii oraz teraźniejszości. Byliśmy pod ogromnym wrażeniem zaangażowania i pasji z jaką przedstawiali nam szczegóły niełatwego, jakim było odrestaurowanie Fortu.  Jest to świetny przykład „dobrych praktyk” LAG SECAD, którego całkowita renowacja przewidziana jest dopiero na rok 2027.

Ostatni dzień pobytu to wizyta w gospodarnie agroturystycznym w Rumdys  Open Farm, które zostało założone przy wsparciu funduszy RDP. Miejscowy gospodarz prowadzi gospodarstwo rolne, a przy okazji tak udało mu się zagospodarować to miejsce,  że wykorzystuje je jako atrakcję turystyczną. Szczególnie miejsce to odwiedzane jest przez dzieci szkolne z pobliskich miast,  które mają możliwość zobaczyć „ na żywo”  zwierzęta gospodarskie. W swoim gospodarstwie posiada on również inne zwierzęta świata, które odkupuje od innych osób. Gospodarstwo posiada swój własny sklep, oraz wytwarza własne wyroby dla odwiedzających.  Na koniec pobytu mogliśmy potrenować na siłowni, która zlokalizowana była w pięknym parku tuż przy  ścieżce spacerowej.

Był to ostatni punkt naszej wizyty w Irlandii, którą na pewno zapamiętamy jako Zieloną Wyspę, krainę Celtów - pełną magii oraz ciekawych pomysłów na zagospodarowanie środków w nowym okresie programowania 2014-2020.

Podsumowując wyjazd podkreślić należy, że Irlandia jest dobrym przykładem wspierania lokalnych społeczności, a osiągnięcia irlandzkich grup działania wynikają  z następujących zasad według których działają:

·         kilkunastoletnie doświadczenia zdobyte przez grupy oraz mocne zaplecze kadrowe,

·         wielofunduszowość, czyli dysponowanie nie tylko środkami rolnymi, jak to ma miejsce w Polsce, ale również m.in. społecznymi (Polski EFS)

·         dostęp do środków mają zarówno organizacje, stowarzyszania formalne jak i nieformalne,

·         większe kompetencje LGD – grupy oceniają projekty nie tylko pod kątem zgodności z ich strategiami, ale weryfikują wnioski kompleksowo, podpisują umowy, rozliczają, a tamtejsze ministerstwo dokonuje jedynie przelewów na konto wnioskodawcy po zrealizowaniu projektu – czyli jak nas poinformowali Irlandczycy trwa ok.3-5  tygodni,

·         duże zaangażowanie społeczne w prace LGD na zasadach wolontariatu, lokalnych liderów oraz  przedsiębiorców.                  

              K.Kubik

         Galeria zdjęć